3ra. Parte

Diamela poty

Noche plateada de luna risueña, brisa perfumada

Me incita cantarte, besarte y quererte Diamela poty,

Eres la divina musa inspiradora de mi  canto...amada

Que por ti diluye mi alma de poeta mbaé mbyasy.

Tu eres la Númen que ronda mi sueño graciosa galana,

eres la fragante seductora cáliz del mboracjhú

Eres la hechicera tierna y sensitiva Venus asuncena,

Y eres de mi canto su dulce ritmo tu cunu´ú.

Quisiera en tus brazos de blanca azucena disipar angustias,

Beber en tus labios de encarnada rosa néctar de eireté,

Quisiera arrullarte con tibia terneza, con hondas caricias,

Y en la cuna amante  de mi corazón tové te reké.

Entonces amada seguiré cantando tu beldad inefable

Llevando en mi alma tu imagen dorada che cunu´ú

Quizás un día gris, ¡tesoro!, distante de ti me halle

Rimaré tu nombre al son  de mi canto che mytuerá.

Llevo en mis labios la impresión sublime de tus dulces besos,

Besos embriagantes, néctar que anhela mboracjhú roky.

Llevo en mi alma la luz de la dicha, fulgor de tus ojos,

Fulgentes estrellitas que alumbran la sombra  del mba´é mbuasy.

Adiós mi delirio enigmática ninfa aterciopelada

Tu excitante aroma me inspiró tu nombre Diamela poty;

Adiós adorada mitad de mi alma, niña venerada

Tú cantor se aleja dejando en tu reja mboracjhú resay.

Letra: Aparicio de los Ríos

Música: Carlos Talavera

Feliz mariposa

Muñeca divina que te hallas perdida

Llevando tu alma un triste dolor

Y sigo pensando de noche y de día

En tus ojos negros de tierna ilusión.

Se impuso el destino en nuestro camino

Ilusión  perdida revivió en mi fe

Hoy llevo en el alma la honda herida

Que nos ha hecho presa este mundo cruel.

Y sigo adorando tu imagen bendita

En esta canción que hoy llega hasta ti

Quisiera ser bosque, ser mar y ser todo

Y así ofrendarte la felicidad.

Nubes de otro cielo me llaman distantes

Tu bella sonrisa me acompañará

Y tú mi esperanza, feliz mariposa

Mi luna divina, mi sol guaraní.

Letra: Luis Alberto del Paraná

Música: César Medina

Serenata ocara

La música galana que vuela a medianoche

Vestida de armonía cual novia de Chopin

Se vino a la tranquera del rancho en que ella vive

Trayéndola en su sueño un raro purajhéi.

Dos músicos muy tristes eran los que cantaban

Sentados sobre el tronco de un viejo guayaibí

Guaraní eran los versos que del cantar fluían

Mientras tristes lloraban las dos mbaraca´i.

-Recitado-

Arribeño mi mocói ipópe cuera mbaracá

Jhembiacjhupára rovetáme

Coichaité oñembyasy´ucã.

-Segunda parte (bis)-

Rojhacjhugüi che reindy

Nde rendápe co aguäjhe

Aipotágui rejhendú

Che ñe´é mi poraité.

Nde resã ke ta jhory

Nde yurú to pukavy

To vy´á che recové

Nde rechávo tupasy.

-Primera parte (bis)-

De pronto en la tranquera del rancho campesino

Apareció la musa envuelta en su typói

Sus pies al descubierto dos cocos parecían

Mientras su boca abría al dulce pucavy.

Enmudecieron lentas las nobles guitarritas

Los fieles compañeros del bohemio vy´á´yn

Y firmes sobre el tronco los dos la contemplaron

Libando la dulzura de su ma´é rory.

-Segunda parte (bis)-

Jhi´áintente picó cheve

(Balbuceó la moza)

Peé pe yapó jhaicha

Cheavé apurajhéi.

Jha´é jhaguá peéme

La dulce “mucha gracia”

Peyú jhaguére coicha

Torype che mombay.

Letra: Manuel González Godoy

Música: Herminio Giménez

 

El Suspiro

Es la Loma Clavel

Un barrio de mi Asunción

Que siempre olvida al dolor

Porque rie su alegría.

Sus mujeres están

Brindándonos con su amor

Suspiros hechos de luz

De canción y de armonía.

Entretanto  en “Juanchi”

Un bar alegre y feliz

Naciendo está una canción

Para aquella a quien admiro.

Y entregarle, al pasar,

La flor de mi inspiración

Que luego en su corazón

Se abrirá con un suspiro.

Son así confidentes de nuestro cantar

La discreta mesita y el vino del bar

Y ese claro arroyuelo que lleva en su andar

Al amante susurro de nuestro soñar.

-Armonía-

Hay un suspiro que suele llevar

Ecos lejanos de nuestro cantar.

Letra: C. Martínez y Emilio Bigi

Música: Emilio Bigi

Canto a Julio Correa

Corazón popular

Del solar guaraní

Se quebró ya el rubí

De tu idioma sin par

El varón torrencial

Que templara tu voz

Se durmió junto a Dios

En el sueño inmortal.

Ya se apagó el gran proscenio

Donde tu genio su arte forjó

Con voz viril de primavera

La raza entera se expresó en tí

Desde el luqueño jardín

Donde tu genio vivió

Tu corazón de jazmín

Sueño de vida plasmó

Y en el teatro vital

Que tu emoción alumbró

Tu recia voz nacional

Verdad de pueblo sembró

Anocheció al mediodía

La luna fría giró en un ay!

Númen de unión

Tu nombre sea Julio correa

En Paraguay

Letra: Augusto Roa Bastos

Música: Epifanio Méndez Fleitas

 

Tu recuerdo

Cuando la tarde muere y en la penumbra se vé una estrella

Siento que el alma mía ya no suspira sino por tí

Y un ansia loca de estar contigo que no me deja

Porque la estrella que me iluminas solo erés tú.

Por eso es que en las noches llega el recuerdo de tu cariño

Para  arrullar mi sueño con la ternura de tu querer

Y a mi alma llegan las añoranzas de aquel pasado

Que encierran todas las alegrías de nuestro ayer.

Si yo pudiera hacer que vuelvan aquellos días

En que soñaba  con mi cariño y con amor

He de brindarte mi alma entera y mis caricias

Para que entonces vuelva a ser mío tu corazón.

Una alfombra de estrellas tendió la noche para arrullarte

Y la divina aurora copió tu encanto primaveral

Y en raudo vuelo las avecillas enamoradas

Y con sus rincones juntito a tu alma quieren llegar.

Luego tendremos  allá en el campo nuestra casita

Bajo la sombra de un viejo sauce todo verdor

Y cuando el cielo se va tiñendo en su negro manto

Será la estrella que iluminará todo mi ser.

Letra y Música: Oscar Escobar

Ñande roga mi (Nuestra casita)

-canta: Dúo Vargas-Saldívar-

Ajhecha resé nde resay pa, jha ne tindy´mi

Nde rejheyá sei cunu´ú etaité yajhasá vaecué.

Yvoty ryakuá oyajho´i pami ñandé roga mi

Ya jhypy-i jhaguemi mboracjhú rycuepe oyuayurieté.

Co´anga  güara iñanandy pa ndo yecua´avei

Cheicha tyre´y avei opytá la nderejhe´y

Jha umi nde clavel jhogué manó mbá nda ipoty sevei

Oimene anga cheicha oñandú avei la ne pore´y.

-canta: Johnny Torales-

Al partir mi bien, te he visto salir llorando dolor

Sin querer dejar las dulces caricias de nuestro querer,

Perfumes  de flores llenaban de gozo nuestro dulce hogar,

Donde tan felices libábamos juntos nectar de amor.

Pero ya sin ti, la casa cubierta de maleza está

Sufriendo talvéz la misma tristeza que dejaste en mi,

Y  el rojo clavel desde que te fuiste no existe más

Como si ella fuera el reflejo fiel de nuestro querer.

-canta: Dúo Vargas-Saldívar-

Pe nde pypore ayo´ó vaecué ani oye´ó

Kaarú vovente añe consolavo ajháva ajhetú

Jha upei mbegue mi tindy jhapeté ayú ayajheó

Ajhecha gua´ugüi che mboracjhú mí pe ne cunu´ú.

Eyú mi yeynte na che cambá ani ne ñaña

Co che corazó omanó mbotava tapytu´úmi

Jha nde yvoty cuera cu tory paitepe ta ipoty yerá

Taipoty yey iñanandypava Ñande Roga Mi.

-canta: Johnny Torales-

Vuelve, vuelve  pronto, mi negra querida, ya no puedo más,

Te pido por Dios, que mi corazón ya muriendo está,

El rojo clavel solo cuando vuelvas florecerá,

Y este corazón solo con tu amor podrá renacer.

Letra y Música: Ignacio Melgarejo

 

Tujamí

Al laureado sobreviviente de la guerra:

D. Manuel Trujillo, benemérito de mi respeto y estima.

Emiliano R. Fernández

Che guata jhagüi ayuvo peteï pyjharevé pe

che ruvaitï pococa re co tuyá rïrï pa mí;

cherechá rejhe voí oguapy pe tape yképe

jha ayujhú co caraí, ñaimo´ãva guyrati.

Buenos días jha´é ichupé pe jhendápe añemboyávo

che sombrero aipe´á jha aguajhé aipo yopy

Güendía jhina che ra´y jhe´í cheve opu´avo

jha che póre ipoyáïvo, jhetymá ñezú yevy.

(¡Aicheyara!) jha´é che mbegüemi che py´a pype

ajhechá co tujami etereí nga icane´ó

jha iyïkere ma aguapy laurel mi yero´á guype

jha iñe´éma añandú oitypecá che corazö.

Sapy´ante co äsë peteí ñeporandú pe

jha jha´é coicha ichupé ¿López-re pa nde che rú?

-Si señor; o contestá iñe´ë marangatúpe

¡Jha jhetá avé umi cambá re media luna aiporú!

-Checo jhina che ra´y veterano del setenta

upe guerra ramo ché veinte año aroguatá

jha orejhegüí cu oicó vaecué upe Batallón 40

cu “Caballería lancero” tembiguái kyjhïye jhá.

Amó Sauce, Tuyutí, Boquerón jha Riachuelo;

che aicó ñorairö jhapé ¡che po´á güinte aicové!

jha umírupi ajhechá mi upe Díaz jha Caballero

cambá cuera pe oityrö jha ojheyárö jhendagüe.

Ndeco oimene che buen hijo, rejhecharö che tuyáma

co´ã ndeve amombe´úva icatú nde reroviai

pero aveí icatúnte, cuatiápe rejhecháma

mamó mamópa raca´é pe alianza aú ocái.

Jhetá mi co nde mitã che ajhechá jhendy jha ogueva

co che retã racjhupápe jheta ara mi ndakéi

jha amó Curupayty pe royapó la ipotingueva

El veintidós de setiembre del año sesenta y seis.

Upeva upe ñorairö, arecova che resápe

Curupayty jha´erö ikyrïiva che py´á

jha ajhechava miñaë ayïkyiro umi cambá pe

jha irariva alazán ari upe Díaz ¡fuego! omandá.

Co´etï soró guivé rojhechama upe jhysyiva

aipó escuadra brasilera ñande y´re ojhu´a´í

jha uperö la ñande trompa Sargento Cándido Silva

i corneta pe ombopú: Camiseta pyta´í.

-¿Jhetamí pa nde che rú upero la ñande cuera?

¡Mamópico che ra´y! cinco mil eté roimé:

jha aliado veinte mil, en columna jhenyhéva

cu tucúicha opa oyo´ari opytava i cuzugué.

Ñaimo´ánte aipo juicio oitypátava pe ara

upe piña jha metralla amandáu cha ocucúi

camiseta pytá´í ndoicuaávai aicheyara

jha upe ore artillería, mbovy’mi ndo pytu´ui.

Rejhechasé co cuimba´é Paraguay mbovy oyapóva

upe ñure iñasaiva aliado re´ongué

rejhenduco ipyajhëva, jha cambá oyajhe´óva

jha argentino ojheréiva laminé yurú poré.

Pero bueno che ra´y apevénte amombe´úta

tecotevëma ajhasá ipucúco che rapé

sapy´ante a sacoi´ita jha nde roga pe ayúta

amombe´ú pavo ndeve López tiempo pe guaré.

-Jha co´aga pa che rú, ¿mamoité rejhó reína?

-carai cuera rendápe paraguaïpe sapy´a

aguajhëne agã jheránte na mombyry veima jhina

pytu´ú tu´ú pe ajhata che cangy co nde mitã.

-Jha neí mante che rú: ne ñe´ë opytá che acãme

jhetaité mba´é porã nde yurú gui ajhendú

nde aveí reyojhúma, sesenta y seis año jhápe

nde loá vaerã  oime peteí mita´á pyajhú.

Letra y Música:

Emiliano R. Fernández

Advertencia: Pococá; bastón o muleta; Miñaë: antojo o apriencia;

Laminé: nombre del fusil paraguayo en tiempo de la guerra del 70.

La canción del  mimby

Ceñida a la frente radiante corona, la reina morena

De la selva viene, con regio atavío yepé ipynandí,

En sus labios trae un canto soberbio que en noches serenas,

Fluyen de las sierras, muros gigantescos indo-guaraní.

Sobre una mullida gramilla verdosa, la reina se sienta,

Y una dulce cuita conjuga en el verbo de su purajhéi:

La lira exquisita dormida en su alma despierta, se agita,

Y exhala eufonía de un raro instrumento creación de te´yï.

Su música alada es canto y es llanto que en las alboradas,

Brotaron  suaves, en notas sedantes de su tacuapi,

Copió  de natura rumores de selvas murmullos de agua,

Que en graves arpegios evocan nostalgias de indo-guaraní.

Trasluce en su rostro profunda tristeza, signo de su raza,

Que  en su musa vibra al son de su alma ndo vy´ai jhagué,

Padece tortura porque le dijeron que está esclavizada,

La tierra del indio y preso el cacique petei co´é.

Es india en su sangre, la reina morena de cuerpo flexible,

cubierta con plumas de garza, gua´á y cuarajhy mimby;

suu herencia de arte traduce arrancando canto  inconfundible,

del raro instrumento de sedantes notas que llaman mimby.

Letra: J. Cristóbal Balbi

Música: Emilio Bobadilla Cáceres

 

 

 

 

Bendición de madre

Mi canción es triste y bañada en llanto

Al pisar de nuevo tierra guaraní,

Canción de nostalgia del amor más santo

Que mi madre santa encendiera en mí.

Quién creyera madre que al partir un día

En pos de un brillante féliz porvenir

Al volver ansioso ya no te hallaría

Destrozando mi alma con tu triste adiós.

Ya se madrecita que volaste al cielo

Que una blanca estrella te dio su lugar

Yo iré por el mundo sin paz sin consuelo

Bendíceme madre en mi largo andar.

Déjame llorarte madrecita mía

Déjame que bese tu adorada cruz

Ella es la guardiana de tu tumba fría

Déjame enjoyarla con mil gratitud.

Letra: José D. Portillo

Música: Luis Alberto del Paraná.

 

 

 

 

 

Che pochyma nendive

Flor de amoroso quebranto

Entre las cuerdas nacidas

Triste suene este canto

Que ya nunca cantaré.

Y sepa Leonora ingrata

por traición, tu desvío

para siempre  rojheyata

che pochyma nendivé.

Tú sabes cuán te quería;

tú sabes que yo celaba

hasta de la luz del día;

nde resá jha ne rembé.

Jamás Leonora creía

tu falsedad despiadada

mara angá pa vida mía

coicha neañá che ndivé.

De las horas que a tu lado

feliz pasaba en mi vida

y a tu belleza entregado

que ya nunca olvidaré.

Porque mi amor ofendido

la felicidad pasada

no puedo dar al olvido

che pochyramo yepé.

Mi inocente amor de niño

jamás pensó que podría

mudar traidor tu cariño

y rendido te adoré.

Pero co´angha ya opama

aquel amor sacrosanto,

para siempre rojheyama,

che pochyma nendivé.

Te dejo a gozar hermosa

tranquilamente la dicha

de tu traición amorosa

con el che recoviaré.

Y sepa que desde ahora

todo  acabó entre nosotros,

adiós mi bella Leonora

che pochyma nendivé.

Cuando algún lejano día

te dé un golpe el desengaño

y lamentes vida mía

ne manduá che rejhé,

recuerda que te quería

con toda el alma y que ahora

para siempre vida mía

che pochy jhá nendivé.

Letra: Emiliano R. Fernández

Música: Félix Pérez Cardozo

Ajhá cuetevo

Cheve guará ya ndaipori veima

co mundo pype vy´á ra mi

che despreciama cu che la reina

ya jhesaraíma ye che jheguí.

Jha upevaitere nte che ajhatá

valle ambuere a muña ybytú

cóva co verso mante ajheyata

teí chupe la che mborayjhú.

Porque oimema ndayé co´aga

otro yïvare osé aguatá

iñaña mi ra´é la che ama

iñe´é nguegui jhesaraipa.

Ndo durai chene chupé un año

che pore´ynme guaré vy´á

porque oimeco cu desengaño

jhasy rasáva inupá jhá.

Jha agha upepente imandu´áne

sapy´a mi yepé che rejhé

jha upeicha cuevonte oicuaáne

aipó quebranto yurú jhaimbé.

Cheve guará ya na jhe mbyveima

co mundo mime mbaeve´té

che vai mire la che la reina

con el desprecio che acá peté.

Letra y Música:

Emiliano R. Fernández

 

Pancholo

Péina ipoty ico´ëvo purajhéi ndéve guarã

Nde recové ipotîgüi Centauro ñemoñaré

Nde réra oíme yvate historia ombo yeguá

Jha Paraguay ovy´á nderejhevé cuimba´é.

Mandu´ápe oicó vaerãma nde réra mi General

Tesaráipe ndoicovéima no manovéima vaerã

Oipeyú aya yvytu cuarajhy omimbí ayá

Co yvy porãité ari ñane retã Paraguay.

Tricolor mi racjhupápe Chaco py reipyguará

Jha ñande pocvi pytáre Piri Pucú nde rechá

Oimene cu Mariscal jha iñayudante ovy´á

Ojhecháre ta´yra chupé no motirï jha.

Jhasy pevé ojhasa oye’ó araí ky´á

Omo´ã vaecué ara co jha omoypytü co tetã

Nde rú rangüé re pytáma oréve mi General

Jha nendivé royapóne ambue Cerro Corá.

Letra: Alfonso Lovera

Música: Matías Getz

 

Polkita, dulce polkita

Polkita, dulce polkita

De melodía tan bella

Te fuiste al extranjero

Cruzando tierras extrañas.

Y como era tan bonita

Te cantan astros y estrellas

Ya quieren cambiar tu nombre

Te dicen litoraleña.

Así en silencio te hablaban

Prometiéndote oropeles

Un río con varios nombres

Y dorados sin espineles.

Tú que gustas de naranjas

De mandiocas y tereré

Te han visto pasar de noche

Muy triste por Santa Fé.

Polkita, dulce polkita

Mi bella flor guaraní

Tiene tu ritmo el hechizo

Del sin par cabure´í.

Letra y Música:

Emigdio Ayala Báez

 

Musiqueada jazmín guype

Arriero mi che recópe

Mbaracá che yïva´ári

Co nde apycá pucu´ári

Jhiante cheve añatöi

Che cüre peina jheñoi

Che mboracjhú raingüe

Ñe´é poravo pyrë

Ndéve guarã purajhëi.

Aipotánte sapy´á

Re ñandú nde roga guype

Vevui asy nde keguype

Jhasëro che mbaracá

Jha upé gui te repu´ã

Co´á jazmín mata guype

Re yayaivo ñasaindype

To rojhetü che cambá.

Peina co´ápe yboty

Jhacuã vú ne ra´ãróvo

Jha oyacvy nde resapévo

Lucero nde kypy´y

Epu´ãna che reindy

Co´á nde rogá mbytévo

Yasy mi nde resapé vo

Ta nde rechã nde kyvy.

Co´ë mbotá co añandú

Ayeverö ipopyhy´i

Gallo cuera sapucái

Jha ococoré ryguazú

Jheta cuére guyra´ú

Oyejhecá abatí tyre

Jha amó yajhapé tyre

Orrelinchá cabayú.

Jhetaité mba´é porã

Oguerú co coetï

Epacna ejhecha mi

Oye´oiva yrecá

Jha aipó pe ma vecindá

Tory vaichá ombojhovái

Oicó ñembisó yovái

Opá va aipó iyeguacá.

Neí che co che reindy

Iporã ma rojheyá

Ibaí che raperã

Jha jhi´ári mombyry

Amóina avé cuarajhy

Amoité ára rapópe

Cerro mi pa´ü mbytépe

Oyayái jhatá rendy.

Letra: Teodoro S. Mongelós

Música: Antonio Cardozo

Tardes Asuncenas

Evoco en la distancia, tu luz de atardaceres

El mágico silencio, que tanto idolatré,

La sombra de tus calles, vistiendo mis amores,

Allí junto a la amada, que nunca olvidaré.

Yo no sé si aún estará esa esquina de mi barrio

Donde antaño yo aguardara a la dueña de mi amor

Bella estampa del recuerdo, perfumada de jazmines,

Y encendida por el beso que al marchar le daba el sol.

Las nubes de ese cielo tal vez ya se han marchado,

Cansadas de no hallarnos muy juntos como ayer,

Y acaso si la brisa las trae aquí en mi cielo

Me cuenten que no ha muerto en tu alma ese querer.

Te imagino en la distancia, aguardando mi llegada,

Y en tu negra cabellera una flor de resedá,

Bellas tardes asuncenas, yo presiento que han de oirme

Y en un cofre de silencio a mi novia guardarán.

Letra: Néstor Romero Valdovinos

Música: Teófilo Noguera

Causa ne ñaña

Asetante ajhá reí

Umi caagüy mbytére

Tayajhéi che recoveré

Maerã pico aipotavé

Ne ñañagüi chendivé

Cóicha chembopadecéva

Nde re roviágüi jhaéva

Che reyá tayeperdé.

Cristiana yepepa ndé

Reyú vaecué mundo pype

Remuakyvo tesaype

Tape mi aguatajhá

Nde py´á pa che cambá

Che cambiávo otroitére

Che apensavaecue ndeykere

Aimevo che señorá.

Reima che apensavé

Ayu vevo ne rendápe

Reiméma reimesejhápe

Ne rembiacjhúndive neñó

Che ajhántema ajhaärö

La muerte cada momento

En vez de co sufrimiento

Omboí che corazö.

Ipucú ñande rapé

Ndiyaicuahai cu coëro

Ñamano jha yaicovero

Mamópa yajhá vaerã

Péva tapé jheruguá

Yajhapa tacho pupupé

Terã amó Tribunal guasúpe

Ñande juzgavo Tüpã.

Nderéra cu ajhovasá

Rojhenoivo opá ñembo’epe

Ajhárö mundo ambuépe

Arajháne chendivé

Icatune avearoiké

Hasta aipó Yvaga pype

Jha ayeruré Tupasyme

Rejhó jhaguã chendivé.

Cova minte che cambá

Ajheya ndeve ajhacuevo

Che ajha cuarajhy reikévo

Ajhecávo caagüy

Ndaipotavéima yasy

Jhataindy omuasái che ári

Tovente toú che piari

Ybytú vevúi asy.

Nde apysápe toguajhë

Mi suspiro agonizante

Rejhechá jhaguã constante

Nderacjhujhá che yboty;

Uperö che tupasy

Ñemieté eremi ndesype

-Oime amoité caagüype

Che racjhujhá oñeñoty.

Letra y Música:

Emiliano R. Fernández

 

Virginia

Mborayjhú güi jhendypúva che ñe´ëpeina aipyajhata

Apoi jhagua yvytüre ojhecávo iyararã

Sapy´ante cu icatúne oguajhë pe reime jhápe

Ayapó vaecué Virginia purajhéi ndeve guarã.

Nde rejhé che mandu´áva mombyry mombyry végüi

Jha py´inte cu che képe rojhechava che yvoty,

Yepiguáicha pe nde áva agüeyïrö nde ati´yre

Jhyrúpá jha iñapöpeba ñaimo´ä cu Tupasy.

Ne porã jha nde yukygüi nde resá iyïvoty páva

Nde piré catu omimbíva ñasaindyicha pyjharé,

Jhi´äitéva nico chéve rojhupí che yïva ári

Rojhetü nde pyti´ápe che py´á renyjhëngüé.

Sapy´ante cu icatúne che rendú pe Ñandeyará

Jha acointe nde potyrö roipo´ö che mba´erã,

Romoí vaerã Virginia nicho mime Tupãsyicha

Jha mamó umí ajha jhápe rujhupí rogüerajhá.

Letra: Teodoro S. Mongelós

Música: Diosnel Chase

Los Sesenta Granaderos

Ante el Cristo Redentor

Se arrodillaba un arriero

Y rogaba por las almas

De los bravos granaderos.

Eran sesenta paisanos

Los sesenta granaderos

Eran valientes cuyanos

De corazones de acero.

Quiero elevar mi canto

Como un lamento de tradición

Para los granaderos

Que defienderon nuestra Nación

Pido para esas almas

Que las bendiga nuestro Señor.

Nuestra Señora de Cuyo

Contempló

La cruzada de los Andes

Y bendijo

Al General San Martín

El más grande entre los grandes.

Cuna de eternos laureles

Con que se adorna mi patria

Es Mendoza la guardiana

Por ser la tierra más gaucha.

Letra: Hilario Cuadros

Música: Félix Pérez Cardozo

 

Mi dicha lejana

Sublime añoranza guarda el alma mía

Y trae la tristeza de mi soledad

Pienso en el futuro ya sin esperanza

Porque en la distancia tú me olvidarás.

Si en tu cabecita llevas todavía

Algo de la dicha de nuestro querer

Piensa que yo lejos debo sufrir tanto

Sin ningún consuelo en mi padecer.

Porque dejaré de añorarte

Rojhacjhú eteíva che mborayjhú mi

Podré sucumbir tálvez

Ajhecá rasagüi ne cunu´ü mi.

Hoy que ya la sombra del martirio invade

El triste santuario de mi alma en dolor

Surge tu recuerdo como una esperanza

Trayéndome el néctar de tu boca en flor.

Suspirando evoco tantos días felices

De dicha infinita que no olvidaré

Y en mis noches tristes de nostalgia llena

Por seguir viviendo en ti pensaré.

Letra y Música:

Emigdio Ayala Báez

 

Paraguaya linda

Entre las flores  que engalanan mi jardín

sós la más linda paraguaya che cambá.

Yo te idolatro mujercita guaraní

y en mi suspiro voy diciendo roipotá.

Por eso quiero pregonar en mi cantar

toda la dicha que me brinda tu querer,

hoy más que nunca sueño ser tu compañero

y vivir siempre a tu lado, paraguaya mi porã.

De tu boca deliciosa libaré la dulce miel

al clamar tus labios “che co nemba´é”,

formaremos nuestro nido y serás tu la mujer

compañera buena, dueña de todo mi ser.

Y si mañana llegan los rayos del sol

de nuestra dicha con su lumbre a reflejar.

Con mi guitarra cantaremos al amor

y a los que sufren para mitigar su mal.

No habrá tristeza en rededor de nuestro hogar,

tu siempre alegre y yo dichoso te diré:

“Cuanto te quiero, paraguaya, mi adorada,

mujercita idolatrada, dueña de todo mi ser”.

De tu boca deliciosa libaré la dulce miel

al clamar tus labios “che co nemba´é”,

formaremos nuestro nido y serás tu la mujer

compañera buena, dueña de todo mi ser.

Letra: José Pierpauli

Música: Mauricio Cardozo Ocampo

 

Ensueño de claro lunar

Dormida en el lecho de ensueño de claro lunar

El alma te ofrenda su sueño de amor musical

Y piensa en penumbras azules su dicha encontrar

Queriendo acallar la añoranza de un dulce anhelar.

Me abismo en doliente ternura soñandote a ti,

Te arrullo y te nombro en las noches con tal frenesí

Con blancas caricias que nadie podrá ya sentir

Y con ellas de mi fantasía tú llegas a mi.

Más despierto en la triste amargura de la realidad

Y el cariño soñado muy lejos, muy lejos está,

Y sé que no alcanzaré ya ese cielo azul

Que sume mi vida en sueño de claro lunar.

Letra: Cirilo R. Zayas

Música: Gerardo Arroyos

Asunción

Asunción, que distante tus recuerdos van quedando para mi

Asunción, sos más dulce desde lejos en el arpa guaraní

Mbïyu´i pucueté ndé revevé va, yajhá anga tajhechá mi

cuanto más aimé mombyry rojhacjhú Paraguaï.

Como novia que se pierde allá en la bruma juvenil

se diluye en mi memoria tu silueta femenil

Viejos patios medievales de tu estampa colonial

siempre evoco en mi nostalgia, Capital del Paraguay.

(lra.bis)

Asunción, en la calma de tus calles de un silencio evocador

Asunción, flota el alma de leyenda de tu vieja tradición

Yerutí tú que arrullas las tristezas de mi lírica canción

eremi che kerasy toicuaá Paraguaï.

Letra y Música:

Federico Riera

 

Es linda nuestra tierra

Es linda nuestra tierra

Cuando el sol surgiendo va,

Y anuncia la mañana

En el canto del zorzal

Es linda nuestra tierra

Cuando el sol bajando va,

Y un lucero en el cielo

Nos invita a soñar.

Pero es mucha más linda

Si en el rancho reina paz;

Abrazados como hermanos

Es más bello el Paraguay.

I parte (bis)

Las plantas son parientes

Que en el rancho siempre están

En el lecho es la paja,

Y es el fuego en el hogar.

Es linda nuestra tierra

En la noche tropical

Es linda nuestra tierra

Si una polca oyes cantar.

Letra: Manuel Frutos Pane

Música: Eladio Martínez

 

Mi virgen querida

Virgen querida ne rovetame co che ayá mita apurajhéi

Epac querida ajendumi co che sufrimiento nda ilaya vei

Epuána mi Negrita eipe´á pe ne roké

Rejhechá jhaguá constante soy tu querido amante.

Che apensava nde rejhé por minuto y por segundo

Co cheichaité nde racjhuva quien sabe pa oimé en el mundo

Che nde racjhugüi, nde recha segui, nde roga esquina güi nasavéi

Jha nde ne ingrata ne aña següi cu resemiro ne re maei.

Algún día reime en otro brazo regoza vida feliz

Ne mandu´á de tu fiel amante jhesarai´yn vaerá nde jhegüi

Adiós ramo de romero, adiós che yboty cuemí

Cova co verso ajheyata ndeve ayedespedivo che nde jhegüi.

Letra: Chacho Fernández

Música: Bernardo Avalos

 

Yo no se porqué

Yo no se porqué

Siempre imaginé que un amor tendría

Tal como soñé

En mi triste vida de soledad.

Hoy que te encontré

Eres para mí como una alborada

Que envuelve a mi ser

Con divina luz de amor y fé.

Fue una canción de felicidad

Que no conocía

Y llegó hasta mí

Con el tierno encanto de tu mirar.

Eres para mí y soy para ti

Porque Dios lo quiso

Y nadie jamás podrá separar

Lo que Dios unió.

Letra y Música:

Delfor Boggino

San Solano

Magmá peime jhaicha

Peya mi che ypype

Ña mo ñe´emi

Yaropurajhéi

Ñande valleguá.

Tayaicó rorype

San Solano pyre

Toye vy´á pa

Ñembuasy etaité

Jhecovía jhaguá.

Icatú porante

Peicha yaicó cuevo

Oye jhecha mí,

Los cuñataí

San Solano guá.

Jho umi iporavéva

Ñande yvoty tygüi

Yaipo´ó clavel

Rosa jha jazmín

Iyeguacará.

Jhi´a oyeguapá

Ñande valle mi

Recó porangüé

Tovy´á yoá

Ñane mbojhupá

Jha toguerajhá

Mandu´á porá.

Chaco re opytá

Jheta caria´y

Ñande ryke´y

Teresaí yn´jha

Pe guerra rupi

Jhetá ityre´yn

San Solano guá.

Neike lo mitá

Peyú yaipuajhá

Ñande purajhéi.

Icatú jhaguá

Oicó teracuá

Iporava jha

San Solano guá.

Jhetá cuarajhyma

Opa ñande ari

Jha jhetá ro´y

Oikyti asy

Ñande recové.

Jhetá ya´jhacjhúva

Ñande reyaitema

Co´anga guará

Mbovy ma opytá

Umi yma guaré.

Oimé ña Celmira

Ñande Escuela yara

Ybaga güivé

Mante rei´eté

Ñande rovasá.

Pe ne mandu´ane

Mba’eicha ité pevéva

Jhecové poti

Cuñacarai

San Solano guá.

Aracaevé

Ndicatu vaerái

Ñamombeupa

Ñande mbiac´ujhéi

Ñande valle mi

Jhi´a catuí

Yaropurajheí.

Letra: Mauricio Cardozo Ocampo

Música: César Medina

Te vuelvo a encontrar

Cuando me contaron

Que tú habías llegado

Mis ojos lloraron

De felicidad

Y en mi pensamiento

Girando el recuerdo

Me dejo temblando

Sin poder hablar.

Ansiedad de verte, será

O, la inmensa dicha quizás

Siempre habrá un motivo

Cuando a un ser querido

Se vuelve a encontrar

Si me hiciste tanto esperar

Para qué me vas a explicar

Brindemos con besos

Total tu regreso

Vale mucho más.

Letra y Música:

Carlos Sosa

Recuerdos de Ypacaraí
(Canción paraguaya)

Una noche tibia nos conocimos
Junto al lago azul de Ypacaraí
Tú cantabas triste por el camino
Viejas melodías en guaraní

Y con el embrujo de tus canciones
Iba renaciendo tu amor en mi
Y en la noche hermosa de plenilunio
De tu blanca mano sentí el calor
Que con sus caricias me dió el amor

Dónde estás ahora kuñatai
Que tu suave canto no llega a mi
Dónde estás ahora mi ser te adora
Con frenesí...

Todo te recuerda mi dulce amor
Junto al lago azul de Ypacaraí
Todo te recuerda mi amor tellama
Kuñatai...

Letra: Zulema de Mirkin
Música: Demetrio Ortiz


Regalo de amor
-Guarania-

Un canto a la vida tengo que cantar
Un rezo al amor, tengo que rezar
Y darle las gracias al sol que ilumina
y a la madre tierra, bendecir…por tí.

Canta mi corazón, su intima canción por tí dulce amada,
mi sublime oración modulando voy, muy dentro del alma.
Eres tú el mejor regalo de amor que tuvo mi ser
y eres en mi jardín, perfumada flor, gloria de mi edén.

Mamo güipã reyú cuñataimí rojhacjhú asyetéva
Nde resápe rerú co´ëyú mimbí ñande resapéva.
Tayana mbegüemí jha torojhetú vevuy asyeté,
jha pe nde po mimí ta che ravi´ú upemí yavé.

Nadie amó jamás, como te amo yo angel de mi vida
Tuyo siempre será este corazón que por tí delira.
Eres tú el mejor regalo de amor que tuvo mi ser
y eres en mi jardín, perfumada flor…gloria de mi edén.

Letra y Música:
Mauricio Cardozo Ocampo

 

Tus lindos ojos

Las veces que tú te enojas, que tú te enojas

Me pides que yo me vaya lejos de tí

Más si acaso yo me alejo, si yo me alejo

Con tus ojos dices triste, ven junto a mí.

Las veces que te pregunto, que te pregunto

Si me quieres un poquito, me dices no

Más luego en tus lindos ojos, tus lindos ojos

Me dices calladamente, tuyo es mi amor.

No digas nada...,

Sé toda silencio y soledad

Cuando estás callada

Y me estás mirando,

Te quiero más.

Las veces que estas celosa, que estás celosa

Arrugas la naricita para no llorar

Más luego en tus lindos ojos, tus lindos ojos

Dos lágrimas traicioneras, brillando están.

No digas nada...,

Sé toda silencio y soledad

Cuando estás callada

Y me estás mirando,

Te quiero más.

Letra: Manuel Frutos Pane

Música Juan Carlos Moreno González

 

Flor de Pilar

Será preciosa como una rosa la guaireñita

Y la asuncena, blanca azucena parecerá

Más con la gracia llena de magia en su sonrisa

Siempre las vence la pilarense, mi resedá.

Luce y destella como una estrella la encarnacena

Joya que brilla desde la orilla del Paraná,

Es primorosa cual mariposa la concepcena

Pero más dulce gana y seduce la del Pilar.

Mi alma sueña, con la luqueña maravillosa

Y está en Pinasco el jazmín del Chaco mi adoración

Pero por siempre la pilarense más deliciosa

Tiene ganado sitio sagrado en mi corazón.

Es mi serena virgen morena la misionense

Y la trigueña Carapegüeña mburucuyá;

Pero el orgullo de mi terruño es la Pilarense

Con los claveles de los vergeles de mi Humaitá.

Caazapeña será la dueña de un raro hechizo

Nuestra lozana dalia serrana Paraguarí,

Pero parece a la pilarense que Dios la hizo

Para que fuera nuestra primera flor guaraní.

Y si engalana la villetana en su agreste huerto

Porque Natura le dio hermosura de amambay,

La pilarense cuando florece en su bello puerto

Es la hechicera de la ribera del Paraguay.

Letra: Carlos Miguel Jiménez

Música: Agustín Barboza